Liżę twoje serce

Czas: 2 godz. 30 min. z jedną przerwą

Premiera na Dużej Scenie 8 października 2016

Rzecz dzieje się we Wrocławiu w 1945 roku. Młoda Cyganka desperacko szuka swojego ukochanego, Cygana ze złotym zębem, i spotyka po drodze niezwykłe – a przecież w tamtym czasie i miejscu oczywiste – postaci. Nikt nie jest tu u siebie, wszyscy próbują ułożyć sobie życie w mieście wśród morza ruin: szabrownicy, profesorowie ze Lwowa, żydowscy aktorzy.

Cygance towarzyszy spotkana na dworcu Dziewczyna – obie wyjdą z tej przygody całkowicie odmienione. Oglądamy miasto ich oczami, bo to jest „opowieść dziewczyńska” i po dziewczyńsku charakterna. Wędrują kierowane kolejnymi wskazówkami, od dworca przez szaber-plac, czyli Plac Grunwaldzki, zoo, „czerwony dywan” z pokruszonych cegieł na placu Wolności, Rynek, cygański pogrzeb. Pomagają wyciągać niemieckie dziecko z ruin, ugotować profesorostwu ze Lwowa głowę żyrafy, kradną plecak pełen złota i kupują żydowski teatr.

Jest to też historia o niespełnionej miłości (co nie musi być tak tragiczne, jak wydawałoby się na pozór) i o tym, że życie zawsze wygrywa ze śmiercią, opowiedziana z wielką czułością dla ludzkich słabości i dla miasta, w którym każdy kiedyś był obcy.

W języku romani trudno odnaleźć słowo oznaczające uczucie miłości, gdyż kocham ciebie bliższe jest znaczeniu chcę ciebie. Wobec powyższego Romowie używają, dodając wyrazu swoim uczuciom, innych zwrotów, właściwych tylko dla nich, raczej omawiających, metaforycznych sformułowań. Na przykład zwrot ćarav tri vodźori, co miałoby oznaczać kocham cię, a dosłownie przełożone znaczyłoby liżę twoje serduszko. Polska Roma używa w podobnym znaczeniu zwrotu me chav tre jakha, to oznacza jem twoje oczy lub piav tro mujoro, co znaczy piję twoją twarz. Wbrew obiegowym opiniom, stereotypom i przekłamaniom życie erotyczne Cyganów/Romów jest rzeczą wstydliwą, nieczystą. Nie uzewnętrznia się intymnych relacji, szczególnie w towarzystwie innych. Surowość obyczajowa w tej sferze jest również podyktowana przez kodeks skalań, norm zachowań i obyczajów.
(Źródło: Romopedia.pl, za: J. Ficowski, Cyganie na polskich drogach, Kraków 1985, M. Kozłowska, Zupa z jeża, Gdynia 2012, A. Mirga, L. Mróz, Cyganie. Odmienność i nietolerancja, Warszawa 1994.)

Realizatorzy

SCENARIUSZ: AGNIESZKA GLIŃSKA I TOMASZ MAN
REŻYSERIA: AGNIESZKA GLIŃSKA
MUZYKA: MARIUSZ OBIJALSKI I MARCIN JANUSZKIEWICZ
TEKSTY PIOSENEK: MARCIN JANUSZKIEWICZ
„Pieśń starej Cyganki”: BRONISŁAWA WAJS – PAPUSZA (wiersz „Przychodzę do was”, tłum. Jerzy Ficowski)
ARANŻACJE: MARIUSZ OBIJALSKI
KIEROWNICTWO MUZYCZNE: ADAM SKRZYPEK
SCENOGRAFIA I KOSTIUMY: MAGDALENA MACIEJEWSKA
CHOREOGRAFIA: WERONIKA PELCZYŃSKA
REŻYSERIA ŚWIATŁA: KATARZYNA ŁUSZCZYK
WIZUALIZACJE: TOMASZ DOBISZEWSKI
ASYSTENT REŻYSERA: MARCIN JANUSZKIEWICZ
ASYSTENT SCENOGRAFA: JOANNA HRISULIDU

Obsada

CYGANKA: HELENA SUJECKA
DZIEWCZYNA: EWA SZLEMPO-KRUSZYŃSKA
CYGAN: MARCIN JANUSZKIEWICZ (GOŚCINNIE)
STARA CYGANKA: JUSTYNA SZAFRAN
KRÓL CYGANÓW / ŻYDOWSKI AKTOR: MACIEJ MACIEJEWSKI (GOŚCINNIE)
PREZYDENT MIASTA: EMOSE UHUNMWANGHO
PROFESOROWA ZE LWOWA: BOGNA JOOSTBERENS (GOŚCINNIE)
PROFESOR ZE LWOWA: BŁAŻEJ WÓJCIK (GOŚCINNIE)
CHŁOPAK ZE LWOWA: MATEUSZ BIERYT (GOŚCINNIE)
AKTORKA: AGNIESZKA ORYŃSKA-LESICKA
DYREKTOR TEATRU / ŻOŁNIERZ RADZIECKI 1: ARTUR CATURIAN (GOŚCINNIE)
DYREKTOR ZOO: MODEST RUCIŃSKI (GOŚCINNIE) / MARCIN JANUSZKIEWICZ (GOŚCINNIE)
ZŁODZIEJ: PATRYK SZWICHTENBERG (GOŚCINNIE) / MICHAŁ ZBOROWSKI
PROSTYTUTKA / CYGANKA Z WOZU: KLAUDIA WASZAK
ŻOŁNIERZ RADZIECKI 3 / MALARZ: ADRIAN KĄCA
SZABROWNIK: MIKOŁAJ WOUBISHET (GOŚCINNIE)
ŻOŁNIERZ RADZIECKI 2 / GENERAŁ RADZIECKI: BARTOSZ PICHER
UCHODŹCY, SZABROWNICY, CYGANIE NA CMENTARZU I INNI:
BOŻENA BUKOWSKA, ALICJA KALINOWSKA, MAJA LEWICKA, AGNIESZKA ORYŃSKA-LESICKA, EMOSE UHUNMWANGHO, KLAUDIA WASZAK, BOGNA JOOSTBERENS, MATEUSZ BIERYT, ARTUR CATURIAN, ADRIAN KĄCA, TOMASZ LESZCZYŃSKI, PIOTR MAŁECKI, BARTOSZ PICHER, MODEST RUCIŃSKI, MIKOŁAJ WOUBISHET, BŁAŻEJ WÓJCIK, PATRYK SZWICHTENBERG / MICHAŁ ZBOROWSKI

Orkiestra

ADAM SKRZYPEK: DYRYGENT, GITARA BASOWA, KONTRABAS
DARIUSZ KALISZUK / MICHAŁ POLAK: PERKUSJA
WOJCIECH BULIŃSKI / SEBASTIAN SKRZYPEK: INSTR. PERKUSYJNE
MAREK POPÓW / MACIEJ MAZUREK: GITARA AKUSTYCZNA I ELEKTRYCZNA
JACEK BERG: INSTR. KLAWISZOWE, AKORDEON
BEATA WOŁCZYK: I SKRZYPCE
MAGDALENA KSIĄDZYNA / DAGMARA KARKULOWSKA: II SKRZYPCE
DARIUSZ WOŁCZYK / KATARZYNA PŁACHTA-STYRNA: ALTÓWKA
EMILIA DANILECKA / URSZULA KOPIJKOWSKA: WIOLONCZELA
PIOTR HAŁAJ / PIOTR KOSIŃSKI: TUBA
MARCIN WOŁOWIEC / ARTUR TOMCZAK: PUZON
TOMASZ PRUCHNICKI / ROBERT KAMALSKI: SAKSOFON TENOROWY, KLARNET
MAREK KUBISZYN / ALEKSANDER KOBUS / ADAM LEPKA: TRĄBKA